Tại Sao Đánh Thuế Cao Bất Động Sản Là Cần Thiết Và Phải Làm?

Các nước tiên tiến (như Bắc Âu, Đức, Pháp, Anh, Nhật Bản, Singapore, Úc, Canada…) thường đánh thuế bất động sản (BĐS) khá cao (bao gồm thuế sở hữu hàng năm + thuế chuyển nhượng), nhưng lý do thực tế không phải để “hành dân” mà xuất phát từ nhiều mục tiêu kinh tế - xã hội rất hợp lý. Dưới đây là các lý do chính:

 

Lý do

Giải thích chi tiết

Ví dụ thực tế

1. Thu ngân sách ổn định, khó trốn

Thuế BĐS là nguồn thu địa phương cực kỳ ổn định vì nhà đất không thể “chạy” ra nước ngoài, khó che giấu, dễ định giá. Ở nhiều nước, thuế nhà đất chiếm 30–70% tổng thu ngân sách cấp tỉnh/thành phố.

Đan Mạch: thuế nhà đất chiếm ~60% thu ngân sách địa phương

Singapore: thuế tài sản (property tax) + thuế trước bạ rất cao → ngân sách luôn dư

2. Giảm đầu cơ, giảm bong bóng BĐS

Thuế sở hữu hàng năm cao khiến chi phí “ôm đất chờ tăng giá” rất đắt → buộc người mua phải có nhu cầu ở thực hoặc cho thuê dài hạn, làm giảm đầu cơ.

Singapore: thuế sở hữu tăng dần theo số căn nhà sở hữu (Additional Buyer’s Stamp Duty lên tới 30–60% nếu mua căn thứ 2, 3…)

Anh: Council Tax + Stamp Duty Land Tax rất nặng với nhà thứ 2

3. Tạo công bằng xã hội (giảm chênh lệch giàu nghèo)

Người giàu thường sở hữu nhiều BĐS giá trị cao → thuế lũy tiến theo giá trị tài sản giúp “người giàu đóng nhiều hơn”. Tiền thuế này dùng để chi trả phúc lợi (y tế miễn phí, giáo dục miễn phí, trợ cấp nhà ở…).

Na Uy, Thụy Điển: thuế tài sản (wealth tax) + thuế nhà đất cao → Gini coefficient (độ bất bình đẳng) thuộc nhóm thấp nhất thế giới

4. Khuyến khích sử dụng đất hiệu quả

Đất ở thành phố là tài nguyên khan hiếm. Thuế cao khiến người sở hữu đất bỏ hoang hoặc nhà bỏ trống phải trả chi phí lớn → buộc họ xây dựng, cho thuê hoặc bán lại.

Nhật Bản: thuế cố định tài sản (固定資産税) 1,4%/năm + nếu để đất trống thì thuế có thể tăng 3–6 lần

Vancouver (Canada): Empty Homes Tax 3%/năm với nhà bỏ trống

5. Bù đắp chi phí hạ tầng mà BĐS hưởng lợi

Người sở hữu nhà ở khu vực trung tâm, gần metro, trường tốt… được hưởng lợi từ hạ tầng công cộng → thuế nhà đất cao là cách để họ “trả lại” một phần lợi ích đó.

London: Council Tax band cao nhất (Band H) có thể lên tới £4.000–£15.000/năm tùy khu

6. Giảm nợ công, tránh phải tăng thuế thu nhập

Thay vì tăng thuế TNCN (làm giảm động lực làm việc), nhiều nước chọn tăng thuế BĐS – thứ mà người giàu chịu nhiều hơn.

Pháp: thuế nhà đất (taxe foncière + taxe d’habitation) rất cao, nhưng thuế TNCN cao nhất chỉ 45% (thấp hơn một số nước Bắc Âu)

 

So sánh mức thuế BĐS điển hình (2024–2025)

 

Quốc gia/thành phố

Thuế sở hữu hàng năm

Thuế chuyển nhượng (mua bán)

Ghi chú

Singapore

0,4–22% (lũy tiến)

ABSD lên tới 60% (căn thứ 3+)

Đầu cơ gần như không thể

Đan Mạch

~1–3% giá trị nhà

0,6–3% + thuế trước bạ cao

Thuế nhà đất cực nặng

Anh (London)

£1.500–£15.000/năm

Stamp Duty lên tới 17%

Nhà thứ 2 +3% phụ thu

Nhật Bản

~1,7% (1,4% + 0,3% thành phố)

3–4% thuế đăng ký

Đất trống bị phạt nặng

Pháp

0,5–2,5%

~7–8% phí công chứng

Thuế cư trú (taxe d’habitation) đang giảm dần

Việt Nam (2025 mới)

0,03–0,3% (rất thấp)

0,5% thuế TNCN + 2% phí trước bạ

Đang rất nhẹ so với thế giới

 

KẾT LUẬN

Các nước tiên tiến đánh thuế BĐS cao không phải vì “tham tiền” mà để:

  • Có nguồn thu ổn định cho phúc lợi xã hội
  • Chống đầu cơ, giữ giá nhà ở mức hợp lý hơn cho người trẻ
  • Buộc sử dụng đất hiệu quả
  • Giảm bất bình đẳng giàu nghèo

Vì vậy, ở những nước đó dù thuế nhà cao thật, nhưng người dân lại được hưởng y tế, giáo dục miễn phí, trợ cấp nhà ở, giao thông công cộng tốt… nên tổng chi phí sinh hoạt thực tế không hẳn đắt hơn nhiều so với các nước thuế thấp.

 

Bình luận