Chỉ khi giá cổ phiếu doanh nghiệp chất lượng cao giảm 50% mà bạn vẫn còn nắm giữ dài hạn, năng lực của bạn mới thực sự được kiểm chứng.

Li Lu đã nắm giữ cổ phiếu của một công ty duy nhất trong hơn 22 năm.
Trong giai đoạn này, giá cổ phiếu đã giảm hơn 50%, lên đến 6 lần!
“Chỉ khi đó, năng lực của bạn mới thực sự được kiểm chứng.”
Đây là phần trả lời của một nhà đầu tư giá trị nổi tiếng, Li Lu - Lý Lục, người được Charlie Munger đánh giá cao và thường gọi là “Warren Buffett của Trung Quốc”):
Câu hỏi 1: Trong quá trình nắm giữ các công ty chất lượng cao, nếu thị trường đưa ra mức giá rõ ràng bị định giá quá cao, bạn sẽ cân nhắc giảm tỷ trọng nắm giữ đến mức độ nào?
Câu hỏi 2: Rất ít người có thể nắm giữ các công ty chất lượng cao lâu dài và đạt được lợi nhuận bền vững. Điều này có liên quan đến may mắn và dũng khí không? Người trẻ nên đưa ra quyết định đầu tư như thế nào giữa sự bất định và thông tin không đầy đủ? Khi nào họ nên vượt qua sự hiểu biết của chính mình? Bạn có từng gặp phải những tình huống khó xử như vậy khi còn trẻ không?
Về việc bán ra, suy nghĩ của tôi như sau. Thứ nhất, nếu tôi nhận ra mình đã mắc lỗi, tôi sẽ bán ngay lập tức. Thứ hai, khi có các mục tiêu đầu tư tốt hơn với tỷ lệ rủi ro-lợi nhuận và tỷ lệ downside-upside vượt trội hơn, tôi sẽ chọn chuyển đổi. Thứ ba, khi thị trường xuất hiện tình trạng bong bóng cực độ với định giá quá cao. Tuy nhiên, định giá thường là khái niệm liên quan đến thời điểm và phần lớn phụ thuộc vào tiềm năng tăng trưởng dài hạn của công ty. Lỗi phổ biến của con người là phóng đại các yếu tố ngắn hạn và thu hẹp hoặc bỏ qua các yếu tố dài hạn. Vì vậy, việc phát triển vòng tròn năng lực (circle of competence) của riêng mình là rất quan trọng: nghiên cứu càng sâu, sự hiểu biết càng thấu đáo. Định giá quá cao ngắn hạn không đáng kể so với tăng trưởng dài hạn. Nhưng việc tìm kiếm và hiểu được các công ty có thể tăng trưởng dài hạn là cực kỳ khó khăn. Những công ty như vậy sở hữu lợi thế cạnh tranh bền vững vượt trội so với đối thủ, tiềm năng tăng trưởng khổng lồ và tỷ suất hoàn vốn vốn xuất sắc. Những công ty này là những viên ngọc quý hiếm; vì vậy chúng tôi gọi chúng là “Chén Thánh” (holy grail). Các khoản đầu tư tốt nhất thường nằm ở những công ty có sức mạnh cạnh tranh và tiềm năng tăng trưởng dài hạn. Một khi bạn thực sự tìm thấy và hiểu được một công ty như vậy, tôi thường khuyên không nên vội vàng bán ra. Bởi vì nếu bạn bán ra vì nghĩ nó bị định giá quá cao, rồi sau đó cố mua lại, bạn sẽ gặp phải vấn đề tương tự: nó vẫn bị định giá quá cao, và bạn lại quay về điểm chờ đợi nó rẻ hơn. Trong khoảng thời gian chờ đợi đó, tăng trưởng của nó có thể vượt xa ước tính định giá ban đầu của bạn. Nếu đó là một công ty thực sự xuất sắc, kịch bản này thậm chí còn dễ xảy ra hơn. Nếu không phải công ty xuất sắc, thì đó lại là chuyện khác.
Việc tìm kiếm những công ty như vậy trong suốt hành trình đầu tư cả đời không dễ dàng vì chúng vốn dĩ hiếm có. Một công ty tuyệt vời mà bạn đã nghiên cứu kỹ lưỡng và tình cờ mua được với giá rẻ là cơ hội cực kỳ hiếm. Trong 30 năm đầu tư của tôi, tôi chỉ gặp được vài lần cơ hội như vậy. Việc có thể nắm giữ lâu dài một công ty như vậy cũng quan trọng không kém. Dù bạn nắm giữ lâu đến đâu, bạn vẫn phải tiếp tục học hỏi về nó.
Lấy Berkshire Hathaway làm ví dụ: chúng tôi coi nó như một công ty pháo đài, được quản lý bởi một số nhà đầu tư xuất sắc nhất thế giới, đã đứng vững hơn 60 năm. Thế nhưng giá cổ phiếu của nó cũng từng giảm hơn 50% ba hoặc bốn lần. Việc bạn có thể tiếp tục nắm giữ trong những lúc như vậy phần lớn phụ thuộc vào sự hiểu biết sâu sắc của bạn về các tài sản mà công ty sở hữu. Sự hiểu biết sâu sắc này không dễ dàng, vì Berkshire có rất nhiều tài sản và công ty con xuất sắc, việc thực sự hiểu chúng đòi hỏi nghiên cứu và tích lũy kiến thức dài hạn.
Một ví dụ khác là BYD, mà chúng tôi đã nắm giữ 22 năm. Trong khoảng thời gian này, giá cổ phiếu của nó đã giảm hơn 50% ít nhất sáu lần, thậm chí có lần giảm hơn 80%. Mỗi lần giảm giá mạnh đều thử thách ranh giới của vòng tròn năng lực của bạn. Bạn có thực sự hiểu nó không? Bạn có thực sự biết giá trị của nó và nó đã tạo ra bao nhiêu giá trị? Trong một năm, BYD có thể tăng giá trị rất lớn, nhưng giá cổ phiếu lại giảm 70%. Chỉ khi vòng tròn năng lực của bạn thực sự được thử thách, chạm đến ranh giới mới xác nhận được sự tồn tại của nó. Trong thời gian chúng tôi nắm giữ, doanh số của BYD đã tăng từ một tỷ nhân dân tệ lên gần một nghìn tỷ nhân dân tệ, và nó chưa đạt đến giới hạn; nó vẫn tiếp tục tăng trưởng và tạo ra giá trị. Đây chính là phần hấp dẫn của đầu tư.
Do đó, thời gian nắm giữ cổ phiếu và thời điểm bán ra phần lớn phụ thuộc vào việc vòng tròn năng lực của bạn có thực sự tồn tại và bạn có thực sự hiểu công ty đó không. Đầu tư không đơn giản như mua một cổ phiếu rồi nằm yên. Nếu dễ dàng như vậy, ai cũng giàu có rồi. Đầu tư không dễ dàng, nhưng nó là một công việc hấp dẫn và đầy thách thức.
Kịch bản thứ tư xảy ra khi, vì làm fiduciary (người quản lý tài sản) cho vốn của người khác, đôi khi chúng tôi phải bán ra vì nhu cầu bắt buộc. Nếu chúng tôi đầu tư đầy đủ và gặp yêu cầu rút vốn, vì nguyên tắc cơ bản của chúng tôi là không vay mượn, chúng tôi có thể cần bán một phần danh mục. Chúng tôi tuân thủ nguyên tắc không vay mượn vì chỉ như vậy mới có thể chịu đựng được mức giảm 50% của toàn bộ danh mục đầu tư. Những đợt giảm mạnh của cổ phiếu là bình thường trong đầu tư. Nếu bạn chưa trải qua vài lần thử thách như vậy trong sự nghiệp đầu tư, rất khó để làm rõ vòng tròn năng lực của bạn có thực sự tồn tại không, bạn có thực sự hiểu, có thực sự dũng cảm, hay chỉ là liều lĩnh và may mắn.
Thị trường chứng khoán thực sự thử thách bản chất con người. Nếu bạn không hiểu mục tiêu đầu tư của mình, sớm muộn gì thị trường cũng đánh bại bạn. Vì vậy, điều quan trọng là đạt được sự hiểu biết thực sự, liên tục sâu sắc và mở rộng vòng tròn năng lực, cam kết học tập suốt đời. Như tôi đã chia sẻ ở cuối bài nói chuyện của mình, ông Munger đã mua một cổ phiếu ở tuổi 99 sau khi nghiên cứu ngành đó ít nhất sáu bảy chục năm. Quan trọng là, kiến thức của bạn thực sự có thể phức hợp (compound). Khi bạn còn trẻ, bạn có thể bắt đầu từ những điều cơ bản, như mua những cổ phiếu rẻ nhất. Bởi chỉ khi giá đủ thấp, bạn mới có thể thoải mái nắm giữ lâu dài, có đủ thời gian để hiểu doanh nghiệp và công ty. Chỉ lúc đó bạn mới nên sở hữu những công ty thực sự xuất sắc. Điều kiện tiên quyết để nắm giữ dài hạn là sự hiểu biết thực sự, không chỉ vì nắm giữ dài hạn mà nắm giữ. Cốt lõi của đầu tư giá trị là hiểu giá trị. Bạn trả giá để mua giá trị, lý tưởng là giá trị tăng trưởng liên tục, với mức giá thấp hơn đáng kể so với giá trị nội tại. Hãy dần dần xây dựng vòng tròn năng lực của bạn. Không cần vội vã.
==============
MENTOR CHUYÊN SÂU VỀ VÀNG BẠC - CỔ PHIẾU - BẤT ĐỘNG SẢN.
1. Mở tài khoản chứng khoán VPS:
https://openaccount.vps.com.vn/?MKTID=3629
(Nhập ID giới thiệu: 3629).
2. Mở tài khoản chứng khoán SSI:
https://ssi.com.vn/khach-hang-ca-nhan/mo-tai-khoan?mgm=NV6L
(Nhập ID giới thiệu: NV6L).
